Biografia Józefa Batko (1922-2015), prezesa Koła Wieliczka Związku Kombatantów i Byłych Więźniów Politycznych RP w latach 1994-2001.

           Józef Batko urodził się 28. 03. 1922 r.,  w Koźmicach Wielkich, jako  syn Anieli z d. Wilk i Wojciecha Batków. Miał rodzeństwo: Franciszka, Stanisława, Władysława,  Annę, Genowefę.  W 1936 r.  ukończył Szkołę Podstawową w Koźmicach Wielkich i rozpoczął naukę w Gimnazjum Męskim im. J. Matejki w Wieliczce. Gimnazjum nie ukończył z powodu złej sytuacji finansowej rodziców. Pracował w ich  gospodarstwie.  W czasie  II wojny światowej,  w 1942 r.  w maju został zabrany do obozu pracy przymusowej „Baudienst" w Krzeszowicach, gdzie pracował do 22. 12. 1942 r. min.  przy regulacji rzeki Rudawy i budowie toru kolejowego do Czernej. Jego brat Stanisław będąc w Koźmicach Wielkich w  domu kuzynów braci, Eugeniusza i Franciszka Hoerner de Roithbergów, żołnierzy AK, został wraz z nimi 24.05. 1944 r. aresztowany  przez Niemców i rozstrzelany.1.

          Józef - 18. 04. 1945 r. został powołany był do Służby Wojskowej w Jarosławia do 2-go Zapasowego Pułku Saperów Szkoły Podoficerskiej. Po ukończeniu szkoły, w  stopniu kaprala,  został przydzielony  do 3-ciej Zmotoryzowanej Pont. Most. Brygady  Podoficerskiej na stanowisko dowódcy drużyny. Następnie był skierowany na stanowisko z-cy d-cy plutonu I-go w Kompanii Technicznej Baonu Szkolnego 1-go Warsz. Zmot. Pont. Pułku, gdzie wykazał duże zamiłowanie do służby wojskowej, za co awansowano go do stopnia plutonowego.  Zdemobilizowany został  20. 09. 1947 r.

      Po powrocie z wojska podjął pracę w Przedsiębiorstwie Naftowym w Krakowie jako pomocnik magazyniera, od 1951 r. pracował w Przedsiębiorstwie Budowy Pieców Przemysłowych jako kierowca do września 1965 r.  Następnie był zatrudniony w Przedsiębiorstwie Poszukiwania Nafty i Gazu, jako kierowca, gdzie pracował do 1979 r., po czym przeszedł na rentę. Od 1987 r przebywał na emeryturze.  

      3.10. 1948 r. zawarł w Gorzkowie  związek małżeński z Genowefą Maciejowską z Koźmic Wielkich. Na świat przyszły dzieci: 1949 r. - Stanisław, 1952 r. - Maria, 1963 r. - Ewa.  Genowefa i Józef Batkowie wybudowali w Wieliczce dom, w którym zamieszkali z rodziną w 1965 r.

  Józef Batko od 1985 r. był członkiem zwyczajnym Związku Bojowników o Wolność i Demokrację w Wieliczce, gdzie pełnił funkcję v-ce prezesa oraz przewodniczącego komisji socjalnej. Od 1986 r. był  członkiem Polskiego   Związku Emerytów, Rencistów, Inwalidów Oddziału Miejskiego w Wieliczce.    W latach 1994 - 2001 pełnił funkcję prezesa Zarządu  Koła Wieliczka Związku Kombatantów i Byłych Więźniów Politycznych RP. Otaczał opieką członków zwyczajnych i podopieczne tj. wdowy po zmarłych kombatantach niosąc im z ramienia Związku pomoc finansową w trudnościach życiowych.

     Za jego prezesury 11.11. 1994 r. dokonano poświęcenia sztandaru Koła ZKiBWP RP, który jest używany  do dziś. Sztandar ZBoWiD przekazano do Muzeum Żup Krakowskich w Wieliczce.  Prezes zabiegał o  powstanie tablicy na Domu Przedpogrzebowym wielickiego cmentarza upamiętniającej pomordowanych w łagrach na Wschodzie w latach 1939-1956. Uczestniczył   w uroczystościach i akademiach z okazji świąt narodowych 3 maja i 11 listopada, 15 sierpnia - w rocznice „Cudu nad Wisłą" i 1 września - w rocznice wybuchu II wojny światowej, w spotkaniach z cyklu „Wieliczka-Wieliczanie",  spotkaniach opłatkowych  i przy jajku święconym kombatantów organizowanych przez władze miasta.  11.11. 1998 r. brał udział  w Wieliczce w uroczystości  osadzenia przed Magistratem obelisku upamiętniającego odrodzenie Polski,  przeniesionego z Parku Mickiewicza. 2. 09. 2000 r. przyczynił się do spotkania kombatantów w Kopalni Soli „Wieliczka", z udziałem Józefa Kopczyńskiego, prezesa Zarządu Okręgowego ZK RP i b. WP w Krakowie a 17 września tego roku  był z delegacją na obchodach 60. rocznicy zbrodni katyńskiej  zorganizowanych przez Starostwo Powiatowe w Wieliczce w Puszczy Niepołomickiej w Poszynie przy pomniku żołnierzy WP zastrzelonych tu przez Niemców we  wrześniu 1939 r.

      Za  służbę wojskową otrzymał odznaczenia:  Medal „Za Zwycięstwo",  Odznakę Grunwaldzką, a za  pracę społeczną  w: 1992 r. - Medal Zwycięstwa i Wolności 1945 r., 1995 r. - Odznakę Weterana Walk o Niepodległość,  1997 r.  - Odznakę Za Zasługi dla Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych.

    Zmarł 24.03. 2015 r., mając  93 lata. Po Mszy św.  w kościele pw. Stygmatów św. Franciszka z Asyżu pochowany został na Cmentarzu Komunalnym w Wieliczce w kw. XXII, rz. 1a, g. 16. Pozostawił w żalu dzieci i wnuki.

     Dziękuję Stanisławowi Batce, synowi, Marii Zawadzkiej,  Ewie Piątek, córkom, za udostępnienie dokumentów Ojca, Henrykowi Ptakowi, prezesowi Koła Wieliczka ZKibWP RP za  "Kronikę Koła" autorstwa Bronisława Kani -    dzięki czemu mogłam napisać Jego biogram, który został opublikowany w „Biblioteczce Wielickiej" zeszyt nr 153.

                                                                                                                           Jadwiga Duda

Przypis:

1. Stanisław Dąbrowa-Kostka "Hitlerowskie Afisze Śmierci"(1983 r.), str. 260, 270.